Λιμνοθαλασσα Μεσολογγιου , ενας υπεροχος τοπος!!!!!
Ο Όμηρος περιγράφοντας για πρώτη φορά, τη Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου την αποκάλεσε “περικαλλέα λίμνη”. Ήταν φυσικό να τον γοητεύσει. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό σκηνικό της φύσης που μεταμορφώνεται ανάλογα με τις εποχές, παραμένοντας φιλόξενο και αποτελώντας πηγή πλούτου για τον άνθρωπο.
Η Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου είναι μια παραθαλάσσια λίμνη στην οποία εισχωρεί η θάλασσα και μαζί με τα Δέλτα των ποταμών Αχελώου και Εύηνου, που εκβάλλουν δυτικά & ανατολικά της λίμνης, σχηματίζουν έναν από τους μεγαλύτερους υδροβιότοπους της Μεσογείου, έκτασης 336.870 στρεμμάτων με εναλλασσόμενους γλυκόβαλτους και αλμυρόβαλτους και μια εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλία. Εκεί απλώνεται ένας φυσικός παράδεισος από υδροχαρή δάση, αμμοθίνες, λουρονησίδες, αμμώδεις όχθες και αλμυρολίβαδα. Στο άνω μέρος της, η λιμνοθάλασσα στενεύει σχηματίζοντας ένα “8”. Στο λαιμό ανάμεσα στα δύο τμήματά της υπάρχει το νησάκι του Αιτωλικού.
Στο νότο η λιμνοθάλασσα κλείνεται από τη νησίδα Τουρλίδα, ενώ εντός της υπάρχουν άλλες οκτώ νησίδες: το Βασιλάδι, η Θολή, η Κλείσοβα, το Κόμμα, η Μαρμαρού, η Πλώσταινα, ο Προκοπάνιστος και ο Σχοινιάς γύρω από τα οποία έχουν αναπτυχθεί παραδοσιακές ιχθυοκαλλιέργειες, τα «ιβάρια». Τα κύρια είδη ψαριών είναι ο κέφαλος, το λαβράκι, η τσιπούρα, ο σπάρος, τα χέλια, ο γοβιός κ.ά.
Η ευρύτερη περιοχή της λιμνοθάλασσας είναι Εθνικό Πάρκο που προστατεύεται από τη Συνθήκη Ramsar, αλλά κυρίως προστατεύεται από το ίδιο το φυσικό περιβάλλον που περικυκλώνει αυτόν τον θαυμαστό υγροβιότοπο με τους ορεινούς όγκους της Bαράσοβας και του Aράκυνθου, τα Πετρωτά, τον Κουτσιλάρη, αλλά και το Φαράγγι της Kλεισούρας. Γύρω από τη λιμνοθάλασσα, τις νησίδες και τα γύρω όρη υπάρχει καθεστώς προστασίας και πολλά Καταφύγια Άγριας Ζωής και τόποι βιογενετικού αποθέματος, καθώς πρόκειται για μια εξαιρετικά σημαντική περιοχή για αναπαραγόμενα, διαβατικά και διαχειμάζοντα υδρόβια και αρπακτικά πτηνά. Ιδιαίτερα σημαντικό περιβαλλοντικά είναι και το Δάσος του Φράξου 600 στρεμμάτων, κοντά στο Λεσίνι, γεμάτο αρωματικούς φράξους, ασημόλευκες, ασημοϊτιές, φτέλιες και δάφνες. Στο δάσος αυτό φωλιάζουν χιλιάδες πουλιά, αλλά και ερπετά, αμφίβια και πολλά άγρια ζώα. Το 1985 ανακηρύχθηκε Μνημείο της Φύσης. Η χλωρίδα της ευρύτερης περιοχής περιλαμβάνει ορισμένα σπάνια είδη όπως είναι η Centaurea sonchifolia, η Silene ungeri και το ορχιοειδές Ophrys argolica τα οποία, όμως, λιγοστεύουν απειλητικά από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, καθώς και τα ενδημικά Centaurea heldreichii, Centaurea niederi και Centaurea aetolica.
Στην ευρύτερη περιοχή του Μεσολογγίου έχουν παρατηρηθεί πάνω από 280 είδη πουλιών μεταξύ των οποίων και 32 από τα 38 αρπαχτικά όρνεα που υπάρχουν στην Ευρώπη. Ο Σπιζαετός, ο Κραυγαετός, ο Μαυρόγυπας, ο Θαλασσαετός, ο Bασιλαετός, ο Φιδαετός, η Ποντικοβαρβακίνα, ο Πετρίτης, το Βραχοκιρκίνεζο, το Διπλοσάινο, το Ξεφτέρι και οι Xουλιαρομύτες φωλιάζουν είτε όλο το χρόνο, είτε εποχιακά γύρω από τη λίμνη και τα γύρω βουνά, καθώς βρίσκουν άφθονη τροφή. Ξεχωριστό το θέαμα που προσφέρουν τα φλαμίγκος, που τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται ολόκληρο το χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης. Εκεί ξεχειμωνιάζουν οι ελληνικοί αγριοπελεκάνοι, αλλά και άλλα πουλιά όπως Σκαλίδρες, Τρύγγες, Τουρλιά που τα βλέπουμε στις λασπώδεις περιοχές και τις εγκαταλελειμμένες αλυκές. Oι αλυκές εντάσσονται κι αυτές στον υγροβιότοπο ως ένα ειδικού τύπου υγροτοπικό σύμπλεγμα, αφού σε ορισμένες λεκάνες αναπτύσσονται στο βυθό τους φυτά με τα οποία τρέφονται αρκετά υδρόβια πουλιά.
Το χειμώνα χιλιάδες πουλιά χώνουν τα ράμφη τους μέσα στη λάσπη σε αναζήτηση τροφής,
ενώ το καλοκαίρι που το αλάτι των νερών αυξάνεται απότομα, έρχονται μεγάλα σμήνη γλάρων που τρέφονται με κουνουπόψαρα, τα οποία αποτελούν εύκολη λεία, καθώς βρίσκονται σε σύγχυση εξαιτίας της απότομης αλλαγής της αλατότητας.
Πρόκειται για έναν παράδεισο για τους φανατικούς του bird watching που κρυμμένοι παρατηρούν με τα κιάλια τους τα πανέμορφα πουλιά όπως ο Phalacrocorax pygmeus, ο Pelecanus crispus, η Aythya nyroca, η Haliaeetus albicilla, ο Aegypius monachus, η Aquila clanga και η Aquila heliaca, ο Gallinago media (μετανάστευση). Τον χειμώνα υπολογίζεται ότι μαζεύονται περί τα 20.000 υδρόβια, εκ των οποίων 10.000 Anas penelope, 3.000 Anas crecca, 3.000 Anas clypeata, αλλά και 15.500 πάπιες Fulica atra.Η καλύτερη εποχή για το bird watching είναι η άνοιξη. Μια πραγματική κιβωτός ζωής…
Μέσα στη λιμνοθάλασσα οι πελάδες, οι καλύβες των ψαράδων που φτιάχνονταν σε κρίσιμα για την αλιεία σημεία της λίμνης πάνω σε πασσάλους φτελιάς που στήριζαν μια ξύλινη βάση. Οι τοίχοι τους είναι φτιαγμένοι από χοντρά καλάμια δεμένα με μάτσα ψάθας και οροφή από πλεγμένο ψιλό αγριοκάλαμο. Θεωρούνταν στατικά και αρχιτεκτονικά επιτεύγματα. Σ’ αυτόν τον τόπο ο χρόνος δεν μετριέται με το ρολόι, αλλά με τις εποχές της παραγωγής. H εποχή του αβγοτάραχου, η εποχή του αλατιού, της τσιπούρας, του λαβρακιού, του γοβιού. Η τέχνη του ψαρέματος στη λιμνοθάλασσα διαφέρει από αυτή της ανοιχτής θάλασσας. Εδώ σημαντικό ρόλο παίζει η γνώση του “ιβαρά” του ψαρά που ξέρει τα ρεύματα και τις φάσεις της παλίρροιας για να στήσει σωστά τα ιβάρια, τους πασσάλους που χώνονται στο βυθό και ενώνονται με ένα διχτυωτό πλέγμα, ώστε να εγκλωβίσει εκεί τα κοπάδια των ψαριών που ψάχνουν για τροφή.
Περισσότερα από 250 είδη ενδημικών πουλιών ζουν στη λίμνη ή περνούν εποχιακά. Υδρόβια, φοινικόπτερα (φλαμίγκος), αβοκέτες και χουλιαρομύτες καθρεφτίζουν το πέταγμά τους στα ήρεμα νερά της λιμνοθάλασσας που συνεχώς αλλάζουν χρώμα από τα παιγνιδίσματα του φωτός και του ουρανού. Τα νερά, πλούσια σε ψάρια, κυριαρχούνται από τη μπάφα, το θηλυκό κεφαλόπουλο από το οποίο βγαίνει το ονομαστό αβγοτάραχο. Η λίμνη ζει και προσφέρει τους θησαυρούς της στους ανθρώπους, το ολόλευκο αλάτι της, μια εκπληκτική τοπική κουζίνα, το bird watching… Η άγρια ζωή και οι άνθρωποι μοιάζουν να έχουν βρει μια ισορροπία εδώ και χιλιάδες χρόνια που, όμως, φαίνεται πια να αγγίζει τα όριά της…